تقابل و تعامل صاحب منصبان مسلمان با غیر مسلمان در دربار ایلخانان (از هلاکو تا غازان)

با حمله چنگیزخان به ایران و با بسط امپراطوری خود از همان ابتدا به دنبال افراد باهوش از ملل مختلف جهت رایزنی و مشاوره و جهت اداره امپراطوری خود بود. عامل مهمی که چنگیزخان را در این راه موفق می کرد تسامح و تساهل مذهبی او بود به طوری که همین امر باعث شد تا صاحب منصبان دربار او بیشتر به تعامل جهت پیشرفت اداره مملکت تحت سلطه او بپردازند، تا تقابل. اما بعد از مرگ چنگیزخان با استقرار حکومت فرزندان او ما شاهد توطئه و دسیسه بوجود آمده در دربار آنها بین صاحب منصبان مسلمان و غیرمسلمان هستیم که تقابل بین این افراد آنقدر برجسته است که اگر تعاملی هم در بعضی مواقع وجود داشت کم رنگ کرده است. همچنین در دوران کوتاه حکومت ایلخانان در ایران صرفنظر از اینکه دارای جنبه های مثبت بسیاری است، بحث تقابل و تعامل بین صاحب منصبان مسلمان و غیر مسلمان است که این امر در این دوره غیر قابل اجتناب است. صاحب منصبان برای رسیدن به قدرت و به دست آوردن خواسته های خود و همکیشانشان دست به اعمال و دسیسه های زیادی علیه غیر همکیشان خود می زدند، که این امر را می توان از نکات عبرت آمیز در این دوران دانست. و نیز این مسئله تا آنجا اهمیت دارد که بعضی مواقع اثرات سوء آن در سرنوشت خود ایلخانان نیز موثر واقع می شود و ما شاهد به قتل رسیدن آنها به دست خویشاوندان خودشان هستیم. و این مسئله ادامه داشت تا اینکه در زمان حکومت غازان خان با گرایش او به اسلام و یکپارچه شدن کشور این مسئله تا حدودی کم رنگ تر شد کلید واژه: ایلخانان، خاندان جوینی، خواجه رشیدالدین فضل الله، سعد الدوله یهودی، صدرالدین خالد زنجانی